Khám Bong Gân: Phát Hiện Sớm – Điều Trị Đúng – Phục Hồi Toàn Diện

Bong gân là một trong những chấn thương phổ biến nhất trong sinh hoạt hàng ngày, thể thao hoặc tai nạn lao động, tai nạn giao thông. Tuy không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nếu không được khám bong gân đúng cách và điều trị kịp thời, tổn thương có thể dẫn đến viêm mạn tính, suy giảm chức năng vận động, hoặc thậm chí là biến dạng khớp. Hãy cùng Phòng khám Đa khoa SIM Med tìm hiểu kỹ hơn về chấn thương bong gân, các mức độ tổn thương và quy trình khám – điều trị hiệu quả.

1 Bong Gân Là Gì?

Bong gân là tổn thương của dây chằng, cấu trúc có vai trò giữ vững khớp và định hướng vận động của các xương. Khi dây chằng bị kéo căng quá mức hoặc chịu lực xoắn đột ngột, nó có thể bị giãn, rách một phần hoặc đứt hoàn toàn. Thường kèm theo đó là tổn thương bao khớp và các cơ xung quanh.

Bong gân không liên quan đến rách gân cơ đơn thuần – điều này là điểm khác biệt quan trọng cần lưu ý khi đi khám bong gân.

2 Cơ Chế Gây Bong Gân

Chấn thương bong gân thường xảy ra do:

• Vặn xoắn khớp đột ngột

• Gập góc mạnh khớp theo hướng bất thường

• Ngã đột ngột hoặc thay đổi hướng vận động quá nhanh.

Những cơ chế này làm khe khớp bị toác rộng, khiến dây chằng bị căng quá mức, dẫn đến tổn thương.

3 Diễn Tiến Tổn Thương Dây Chằng:

Qua 3 Giai Đoạn:

Việc hiểu rõ quá trình tổn thương và phục hồi của dây chằng là yếu tố quan trọng để lựa chọn hướng điều trị hiệu quả sau khi khám bong gân:

1. Giai đoạn viêm tấy cấp tính (0–72 giờ):

• Mạch máu nhỏ bị dập vỡ, hồng cầu thoát ra, hình thành máu tụ có fibrin
• Bao khớp phản ứng bằng viêm vô trùng: sưng, nóng, đỏ, đau
• Cần xử trí đúng cách bằng chườm lạnh, bất động, giảm đau, tránh xoa bóp hoặc chườm nóng.

2. Giai đoạn hồi phục (từ 72 giờ đến 4–6 tuần):

• Tế bào chết, máu cục được đại thực bào dọn dẹp
• Mạch máu mới và sợi collagen hình thành, giúp khôi phục sức căng của dây chằng.

3. Giai đoạn tái tạo (4 tuần đến 3–6 tháng):

• Nếu điều trị đúng, collagen mới sẽ phát triển theo hướng chịu lực kéo, giúp dây chằng khỏe lại

• Nếu điều trị sai, collagen sẽ xơ hóa, dính mô, dẫn đến hạn chế vận động.

4 Phân Loại Bong Gân – Khi Nào Cần Khám Bong Gân Gấp?

Khi đến Phòng khám Đa khoa SIM Med, bác sĩ sẽ đánh giá mức độ bong gân theo 3 cấp độ:

• Độ 1: Dây chằng chỉ giãn, rách nhẹ vài sợi – điều trị bảo tồn, phục hồi nhanh

• Độ 2: Dây chằng rách nhiều hơn, vẫn còn liên tục – cần bất động 4–6 tuần

• Độ 3: Dây chằng đứt hoàn toàn, khớp lỏng lẻo – cần can thiệp phẫu thuật và tập phục hồi chức năng chuyên biệt.

5 Dấu Hiệu Nhận Biết Bong Gân

Dấu hiệu bong gân

Hãy đi khám bong gân ngay khi có các dấu hiệu sau:

• Đau dữ dội, chói ngay sau chấn thương

• Tê bì tạm thời, sau đó đau nhức tăng dần, thậm chí cả khi nghỉ ngơi

• Sưng phù nhanh, bầm tím quanh khớp

• Nghe tiếng "rắc" báo hiệu có thể đã đứt dây chằng

• Khớp lỏng, mất vững khi vận động

• Có thể xuất hiện tràn dịch khớp (dịch vàng hoặc lẫn máu).

6 Chẩn Đoán Bong Gân Tại SIM Med

Tại Phòng khám Đa khoa SIM Med, quy trình khám bong gân gồm:

1. Thăm khám lâm sàng: xác định vị trí, mức độ đau, phạm vi tổn thương

2. Chụp X-quang: phát hiện khe khớp toác rộng, mẻ xương

3. Siêu âm: siêu âm khớp, phát hiện tụ máu hoặc tụ dịch

4. Chụp MRI (nếu cần): cho hình ảnh chi tiết về dây chằng và mô mềm xung quanh. 

7 Nguyên Tắc Điều Trị Bong Gân

1. Giai đoạn cấp tính:

• Chườm lạnh trong 4 giờ đầu (cách nhau 20–30 phút/lần)

• Băng ép khớp liên tục ít nhất 48h

• Kê cao chi bị thương

• Dùng thuốc giảm đau, chống viêm theo chỉ định

• Tránh tuyệt đối: xoa bóp dầu, đắp nóng (rượu thuốc), vận động khớp sớm, tiêm thuốc vào vùng tổn thương.

2. Giai đoạn phục hồi:

• Với độ 1: tiếp tục nghỉ ngơi và vận động nhẹ nhàng

• Với độ 2: bất động đủ thời gian, sau đó tập phục hồi có hướng dẫn

• Với độ 3: phẫu thuật nối dây chằng nếu cần, kết hợp tập vận động được giám sát chặt chẽ.

8 Di Chứng Khi Điều Trị Bong Gân Sai Cách

Nếu không khám bong gân đúng lúc và điều trị đúng phương pháp, có thể gặp các di chứng như:

• Viêm bao khớp mạn tính: sưng nề kéo dài, tràn dịch ổ khớp

• Biến dạng khớp, giảm chức năng vận động

• Sẹo xơ, dính mô, gây đau mạn tính và hạn chế tầm vận động.

Khám Bong Gân Ở Đâu Uy Tín?

Phòng khám Đa khoa SIM Med là địa chỉ uy tín tại quận Tân Phú trong việc thăm khám chẩn đoán – điều trị bong gân. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại (X-quang, siêu âm, xét nghiệm):

• Chẩn đoán kịp thời nguyên nhân và mức độ tổn thương

• Điều trị cá thể hóa theo từng mức độ bong gân

• Hướng dẫn tập phục hồi an toàn, hiệu quả.

Dịch vụ khám bong gân tại Phòng khám đa khoa SIM MED

Khám bong gân càng sớm, điều trị càng đúng, nguy cơ để lại di chứng càng thấp. Nếu bạn hoặc người thân bị đau khớp đột ngột sau một chấn thương nhẹ, đừng chủ quan! Hãy đến Phòng khám đa khoa SIM Med để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bảo vệ khớp – Phục hồi vận động – Chăm sóc tận tâm cùng SIM MED!