SỎI THẬN LÀ GÌ?

1SỎI THẬN LÀ GÌ?

Sỏi thận hay sạn thận là 1 khối rắn cứng, hình thành do sự kết tinh khoáng chất dư thừa trong cơ thể như canxi, oxalat, hoặc acid uric… không thải được hết ra ngoài cơ thể, âm thầm nằm lại trong nước tiểu và tạo thành sỏi thận. Các hạt sỏi có kích thước từ vài mm cỡ 1 hạt mè, cho đến những kích cỡ lớn hơn, hay còn được gọi là “sỏi san hô”. Các viên sỏi này có thể gây bế tắc và tổn thương, viêm nhiễm cho hệ thống tiết niệu, thậm chí dẫn đến suy thận. Theo khảo sát của nhiều nước, 7-10% dân số mắc sỏi thận mà không hề biết, do không có sự tầm soát chủ động.

2NGUYÊN NHÂN GÂY SỎI THẬN

• Dư thừa khoáng chất trong cơ thể: do chế độ ăn uống mất cân bằng, ăn nhiều thức ăn có chứa canxi, oxalat,.. hoặc bổ sung dư thừa vitamin C cũng khiến tăng nguy cơ tạo thành sỏi.
• Nước tiểu bị kiềm hóa, độ pH cao: bình thường độ pH của nước tiểu nằm ở khoảng 5-7, mang tính axit. Nhưng khi độ pH trong nước tiểu tăng cao thành môi trường kiềm, dẫn đến không đủ tính axit để hòa tan các vi chất, sẽ khiến gây sự tồn đọng và tạo môi trường lý tưởng cho sỏi thận hình thành.
• Uống quá ít nước: theo như các bác sĩ khuyến cáo, một người trưởng thành nên uống 2 lít nước/ ngày hoặc tùy theo nhu cầu vận động. Uống không đủ lượng nước hàng ngày, khiến cho nước tiểu trở nên đậm đặc, dễ khiến tạo thành sỏi.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: nhiễm khuẩn do vi trùng xâm nhập gây mưng mủ, lắng đọng các chất bài tiết, từ đó cản trở dòng nước tiểu ra ngoài, là yếu tố thuận lợi tạo sỏi.
• Bế tắc đường tiết niệu: niệu quản có dị vật, khiến nước tiểu không thoát ra được, lâu ngày tồn đọng và tạo nên sỏi.
• Những nguyên nhân khác: yếu tố bẩm sinh, di truyền hay do thói quen sinh hoạt cũng khiến dễ mắc bệnh sỏi thận. Lối sống hiện đại, điển hình là dân văn phòng. Ngồi nhiều, ít vận động, hay nhịn ăn sáng, nhịn tiểu cũng khiến tỷ lệ mắc sỏi thận tăng lên.
  

3THỰC TRẠNG BỆNH SỎI THẬN TẠI VIỆT NAM

• Theo một thống kê y học, các nước Đông Nam Á hiện nằm trong vùng có tỉ lệ mắc bệnh sỏi tiết niệu cao, hay còn gọi là “vùng sỏi thế giới”. Và Việt Nam hiện nay đang là quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất, với 10-14% dân số có dấu hiệu về sỏi tiết niệu, trong đó sỏi thận chiếm tới 40%. Với số liệu này, Việt Nam còn được coi là nước có tỷ lệ mắc bệnh sỏi thận cao nhất trên toàn thế giới.
• Nguyên nhân khiến Việt Nam trở thành điểm nóng về sỏi thận, là do khí hậu nóng ẩm gây mất nước nhiều qua mồ hôi, đặc biệt là khi lao động nặng. Thêm vào đó, điều kiện sinh hoạt của nhiều vùng miền còn thiếu nước sạch, phải sử dụng nước phèn nước đọng để sinh hoạt, từ đó tích trữ 1 lượng lớn khoáng chất vào cơ thể. Cuối cùng là do chế độ ăn mặn, nhiều muối, nhiều đạm đặc biệt là nước mắm, khiến dễ hình thành sỏi, đặc biệt là sỏi Canxi.
• Nguy cơ mắc cao, cùng với việc đa số người bệnh không có thói quen tầm soát sức khỏe chủ động, chỉ phát hiện khi có các dấu hiệu bệnh nặng, nghiêm trọng khiến việc chữa trị rất tốn kém, kèm theo đó là nguy cơ biến chứng cao. Để hạn chế điều đó, người dân nên khám sức khỏe định kì thường xuyên, tối thiểu 1 năm/lần. Bởi việc đó sẽ giúp phát hiện sớm khi sỏi mới hình thành và các bác sĩ có thể tư vấn điều trị kịp thời, giúp hồi phục nhanh hơn, ít tốn kém và không để lại di chứng.