Loét miệng tái diễn - Nguyên nhân, dấu hiệu và khi nào cần đi khám?

Loét miệng tái diễn là một trong những bệnh lý niêm mạc miệng thường gặp nhất, đặc trưng bởi những vết loét đau xuất hiện nhiều lần trong năm. Tình trạng này có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, từ trẻ em đến người trưởng thành, gây ảnh hưởng đáng kể đến việc ăn uống, giao tiếp và chất lượng cuộc sống. Mặc dù đa phần loét miệng có thể tự lành, song việc tái phát nhiều lần khiến bệnh nhân mệt mỏi, lo lắng và đôi khi nhầm lẫn với những bệnh lý nghiêm trọng hơn, bao gồm cả ung thư miệng.

1 Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Đến nay, nguyên nhân chính xác của bệnh loét miệng tái diễn vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy tình trạng này là kết quả của sự phối hợp giữa yếu tố di truyền, miễn dịch và môi trường. Một số người có cơ địa nhạy cảm với sự thay đổi nội tiết tố, thường nhận thấy loét xuất hiện trước kỳ kinh nguyệt hoặc trong giai đoạn hậu mãn kinh. Sự thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu sắt, vitamin B12 và acid folic, cũng có thể làm tăng nguy cơ tái phát. Ngoài ra, chấn thương cơ học như cắn phải niêm mạc, mang hàm giả không phù hợp hoặc bàn chải răng gây trượt vào lợi cũng dễ dẫn đến tổn thương loét.

Một số bệnh lý toàn thân như bệnh Behcet, bệnh Crohn, viêm loét đại tràng, suy giảm miễn dịch hoặc nhiễm HIV có mối liên quan chặt chẽ đến tình trạng này. Thêm vào đó, nhiều bệnh nhân cho biết việc ngừng hút thuốc lá cũng là yếu tố khởi phát. Stress, mất ngủ, lo âu kéo dài càng làm hệ miễn dịch suy yếu, khiến loét miệng dễ tái diễn hơn.

nguyên nhân chính xác của bệnh loét miệng tái diễn

2 Các dạng loét miệng thường gặp

Loét miệng tái diễn được chia thành ba dạng chính. Thể nhỏ (Minor Aphthae) là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% trường hợp. Các vết loét có đường kính 3–10 mm, thường tự lành trong 7–14 ngày mà không để lại sẹo. Mặc dù kích thước nhỏ, nhưng cảm giác đau rát lại khá dữ dội, gây nhiều khó chịu trong ăn uống và giao tiếp.

Thể lớn (Major Aphthae) ít gặp hơn, với tổn thương sâu và rộng từ 1–3 cm. Thời gian lành thương có thể kéo dài từ 2–6 tuần và thường để lại sẹo, đặc biệt khi xuất hiện ở niêm mạc môi, khẩu cái mềm hoặc vùng amiđan. 

Trong khi đó, loét miệng dạng Herpetiform có số lượng tổn thương nhiều và tái phát thường xuyên. Các vết loét có đường kính nhỏ, khoảng 1–3 mm, nhưng thường tụ lại thành mảng lớn gây đau đớn nhiều hơn.

3 Triệu chứng và ảnh hưởng đến cuộc sống

Trước khi xuất hiện vết loét, người bệnh thường cảm thấy nóng rát, châm chích trong vài giờ hoặc một đến hai ngày. Khi loét hình thành, bệnh nhân gặp khó khăn khi ăn uống, nói chuyện, thậm chí đau khi nuốt nước bọt. Việc tái phát nhiều lần trong năm làm gián đoạn sinh hoạt, giảm chất lượng giấc ngủ và gây mệt mỏi kéo dài. Ở những trường hợp nặng, vết loét có thể bị bội nhiễm vi khuẩn, trở nên đỏ, phù nề, gây sốt và suy nhược cơ thể, cần điều trị bằng kháng sinh theo chỉ định bác sĩ.

4 Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Phần lớn trường hợp loét miệng có thể tự lành sau một đến hai tuần, tuy nhiên không nên chủ quan. Nếu vết loét kéo dài hơn 2–3 tuần mà không lành, kèm theo triệu chứng bất thường như bờ cứng, chảy máu, loét không đối xứng hoặc tái phát liên tục, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của ung thư miệng. Ngoài ra, những bệnh nhân xuất hiện loét kèm sốt, sụt cân, mệt mỏi kéo dài cũng cần được thăm khám để loại trừ bệnh lý toàn thân. Trong những tình huống nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết ổ loét nhằm xác định chính xác bản chất tổn thương.

5 Phòng ngừa và xử trí loét miệng tái diễn

Để giảm nguy cơ tái phát, bệnh nhân nên duy trì chế độ sinh hoạt điều độ, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng. Chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, thực phẩm chứa vitamin B12, sắt và acid folic sẽ giúp cải thiện sức đề kháng của niêm mạc miệng. Người bệnh cũng cần chú ý vệ sinh răng miệng đúng cách, sử dụng bàn chải lông mềm để tránh gây tổn thương. Thức ăn quá cay, quá chua hoặc quá nóng nên được hạn chế vì có thể làm vết loét thêm đau rát.

Trong điều trị, bác sĩ có thể kê đơn thuốc bôi giảm đau tại chỗ, dung dịch súc miệng sát khuẩn để hạn chế viêm nhiễm. Các trường hợp loét nặng, tái phát nhiều hoặc có biến chứng bội nhiễm có thể cần dùng thuốc kháng viêm, thậm chí kháng sinh. Điều trị nguyên nhân nền, chẳng hạn như bổ sung vitamin hoặc điều chỉnh hormone, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh lâu dài.

6 Dịch vụ khám và điều trị tại SIM Med

Khám tai mũi họng ở TPHCM - SIM Med cung cấp dịch vụ thăm khám toàn diện cho bệnh nhân loét miệng tái diễn. Với bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng giàu kinh nghiệm, không chỉ chẩn đoán chính xác nguyên nhân mà còn tư vấn chế độ sinh hoạt, dinh dưỡng phù hợp để hạn chế tái phát. Bệnh nhân có thể được chỉ định xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng thiếu hụt vi chất, xét nghiệm miễn dịch hoặc sinh thiết khi nghi ngờ tổn thương ác tính. Sự phối hợp đa chuyên khoa tại SIM Med giúp phát hiện sớm và xử trí kịp thời, bảo vệ sức khỏe răng miệng cũng như toàn thân cho người bệnh.

Loét miệng tái diễn là tình trạng thường gặp, gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Phần lớn các trường hợp đều lành tính và có thể tự khỏi, tuy nhiên nếu vết loét kéo dài hoặc xuất hiện những dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác. Phòng khám Đa khoa SIM Med là địa chỉ tin cậy trong việc phát hiện, điều trị và theo dõi các bệnh lý niêm mạc miệng, đồng hành cùng bạn để duy trì sức khỏe toàn diện và nụ cười tự tin.

Phòng khám Tai Mũi Họng ở phường Phú Thạnh, TPHCM - SIM MED

Mọi thắc mắc liên quan đến SIM MED - phòng khám Tai Mũi Họng ở phường Phú Thạnh, TPHCM, quý khách hàng có thể liên hệ theo hotline 1900 25 25 35  để được giải đáp sớm nhật và đặt lịch thăm khám kịp thời cho bé!